
Runde – zielona wyspa…
Na wzburzonym Morzu Norweskim, w gminie Herøy, znajduje się wyjątkowa wyspa ptaków Runde. Ta malownicza, niewielka wyspa liczy zaledwie 150 stałych mieszkańców, ale od lutego do sierpnia przybywa tu niezwykłych gości – ponad 500 000 ptaków przylatuje na sezon lęgowy. To jedno z najlepszych miejsc w Norwegii do obserwacji ptaków, a na jej klifach gniazduje około 80 gatunków, natomiast łącznie zaobserwowano tu ponad 230 gatunków! Runde to jedna z największych norweskich wysp ptasich, położona na południowy zachód od Ålesund, w archipelagu Sørøyane. Latem zachwyca soczystą zielenią – dosłownie cała wyspa tonie w tym kolorze. Spacerując godzinami po jej wzgórzach, zastanawiałam się nad tytułem tego wpisu. Miał brzmieć „Runde – Zielona Wyspa”, ale przecież to miejsce to przede wszystkim królestwo ptaków.




Runde to wyspa, która na długo zostaje w pamięci. Mieliśmy przyjemność odwiedzić ją po raz pierwszy w 2011 roku, a od tamtej pory to miejsce mocno zawróciło nam w głowach. To idealne miejsce dla osób, które kochają spokój i pragną obcować z dziką naturą. Jest to także świetna odskocznia od codziennych problemów i zgiełku życia.
Niestety, jak wiele innych urokliwych miejsc, Runde ma swoją wadę – brzydką pogodę. Opady deszczu, bardzo silny wiatr i sztormy mogą zepsuć cały urok tej wyspy. W ciągu roku pogoda bywa kapryśna, ale na szczęście, w czasie naszych odwiedzin, zarówno w tym roku, jak i poprzednio, pogoda nam dopisała – słońce świeciło, a temperatura była wspaniała. To prawdziwy ewenement w tym regionie! Oczywiście dzień wcześniej spotkał nas prawie potop, ale to nie znaczy, że zawsze mamy tyle szczęścia… 😉
Wędrówka po Runde – Niezapomniane Widoki
Moja wędrówka na wyspie Runde rozpoczęła się od wczesnych godzin porannych. Obiecałam sobie, że przy dobrej pogodzie obejdę całą wyspę, i udało mi się dotrzymać obietnicy. Runde nie jest dużą wyspą – ma tylko 6,2 km², ale oferuje wiele wspaniałych widoków i atrakcji. Najwyższym punktem wyspy jest Varden, który wznosi się na 332 metry nad poziomem morza na południowy wschód od wyspy. Mimo to, Rundabranden jest bardziej dostępny – ta góra ma tylko 294 metry wysokości, ale wznosi się prawie pionowo nad morzem na zachodzie wyspy, oferując przepiękne widoki.
Mogę śmiało powiedzieć, że obejrzałam niemal całą wyspę. Niestety, ostatnia część pozostała niezdeptana, ponieważ na bujnych łąkach i torfowiskach płaskowyżu, które znajdują się ponad klifami, swoje gniazda mają wydrzyki wielkie – dość agresywne ptaki. Jest ich tam około 50 par, a ich zachowanie wobec intruzów jest dość stanowcze. Sama miałam okazję poczuć się intruzem, gdy te ptaszyska atakowały mnie, gdy zbliżałam się do ich terytorium. Moja żółta bluzachyba im się nie spodobała, bo kilka razy musiałam uciekać, chroniąc się… pokrowcem na aparat. To była chyba najbardziej przerażająca sytuacja podczas mojej wędrówki!
Ostatnia część wyspy musi poczekać, ale może przy trzeciej wizycie uda mi się ją pokonać.




Runde to wyjątkowa wyspa, na której nie znajdziesz żadnych naturalnych lasów. Jedynie w pobliżu ludzkich zabudowań można spotkać drzewa, zasadzone przez człowieka. Cała powierzchnia wyspy pokryta jest głównie trawą, a na jej urokliwych łąkach pasą się owieczki. Jednak to, co naprawdę wyróżnia Rundę, to liczne ptaki, które czynią ją jednym z najbardziej fascynujących miejsc w Norwegii. Większość ptaków gnieździ się w koloniach na ogromnym, skalnym klifie o wysokości 250 metrów, który znajduje się na zachodnim wybrzeżu wyspy. Ten klif jest najbardziej wysuniętym na południe klifem lęgowym w Norwegii, a także jednym z najważniejszych w kraju pod względem różnorodności gatunkowej ptaków. To raj dla ornitologów oraz miłośników natury, którzy chcą zobaczyć życie dzikich ptaków w ich naturalnym środowisku.
Życie ptaków na wyspie Runde jest niezwykle aktywne przez cały rok. Zimą, wyspa staje się miejscem, gdzie można badać najbardziej surowe gatunki ptaków, które przystosowały się do trudnych warunków. Runde jest idealnym miejscem do obserwacji ptaków w Norwegii, ponieważ dzięki specyficznemu mikroklimatowi, wyspa jest domem dla wielu rzadkich i endemicznych gatunków.
Przez cały rok można tu spotkać zarówno ptaki, które spędzają zimę w Norwegii, jak i te, które przylatują z innych części świata. W ciągu ciepłych miesięcy wyspa wypełnia się nie tylko ornitologami, ale również turystami, którzy chcą na własne oczy zobaczyć jedno z najbardziej spektakularnych miejsc w Norwegi




Na wyspie Runde najliczniejsze są maskonury, które są również ulubieńcami turystów. O tych wyjątkowych ptakach pisałam już wcześniej, ale warto podkreślić, że wyspa jest ich domem – w Runde znajduje się ponad 100 tysięcy par maskonurów, co czyni ją jednym z najlepszych miejsc do ich obserwacji w Norwegii. Maskonury gniazdują w dużych koloniach, a ich widok wśród skalnych klifów jest niezapomniany.
Największym ptakiem, który zamieszkuje klif w Runde, jest biały głuptak. Ten majestatyczny ptak, z białymi i pomarańczowymi pasami na głowie, jest nie tylko jednym z największych mieszkańców klifu, ale także jednym z najbardziej imponujących w Norwegii. Kolonia białych głuptaków w Rundebranden liczy około 2500 par i jest największą oraz najstarszą tego typu kolonią w Norwegii. Warto dodać, że jest to jedna z 40 kolonii białych głuptaków na świecie!
Fuglefjellet (ptasia góra), położona na zachodnim zboczu Rundefjellet, to miejsce, które stanowi dom dla około 500 000 ptaków. Wśród tych licznych mieszkańców wyspy znajdziesz maskonury, ptaki morskie, alkali, świerszczy i gilotyn. To prawdziwy raj dla miłośników ptaków i ornitologów. Warto również wspomnieć, że na północnej stronie wyspy można spotkać kormorany – w tym regionie znajduje się jedna z największych kolonii kormoranów na świecie. Na stromych zboczach wyspy, szczególnie po stronie północnej i wschodniej, wciąż rośnie liczba koników morskich, które stają się kolejną atrakcją tej niezwykłej wyspy. To doskonały przykład na to, jak Runde przyciąga różnorodne gatunki i staje się miejscem ich naturalnego rozwoju i ochrony.




Historia Wyspy Runde – Tragedia Statku „Akerendam”
Wyspa Runde ma swoją niezwykłą historię, której nie można pominąć, zwłaszcza w kontekście tragicznego wydarzenia z 8 marca 1725 roku. Tego dnia, podczas swojego dziewiczego rejsu, u wybrzeży wyspy zatonął holenderski statek „Akerendam”. Statek pływał pod banderą Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej i był naprawdę potężnym okrętem – miał 44 metry długości, 850 ton wyporności oraz 40 dział. Załogą dowodził Nicolaas De Roy, a na pokładzie znajdowało się aż 200 osób. Statek zatonął bardzo blisko brzegu, a mimo tego tragedia zakończyła się śmiercią całej załogi. „Akerendam” przewoził cenny ładunek – 19 wielkich skrzyń wypełnionych monetami, które miały być zapłatą za towar oraz wynagrodzeniem dla marynarzy i żołnierzy. W skrzyniach znajdowało się około 250 000 świeżo wykutych złotych i srebrnych monet. Mimo usilnych prób, w ciągu kilku miesięcy od tragedii udało się odzyskać jedynie 5 skrzyń. Reszta ładunku niestety zaginęła w morskich głębinach, stając się częścią lokalnej legendy.
Życie na Wyspie Runde
A co robią współczesni mieszkańcy wyspy Runde? Wyspa jest domem dla niewielkiej społeczności, która żyje jak wszędzie indziej, zajmując się tradycyjnymi zajęciami, takimi jak ogrodnictwo, rybołówstwo, rolnictwo oraz turystyka. W sezonie wyspa tętni życiem turystycznym, z turystami przyjeżdżającymi na kempingi oraz organizującymi wycieczki z przewodnikami – zarówno na morzu, jak i na lądzie.
Wyspa Runde jest dobrze skomunikowana z resztą regionu, a mosty są kluczowe dla jej dostępności. Do wyspy prowadzi sieć mostów, a ostatni z nich, Rundasundet, to bezpłatny most rozwojowy. Łączy on wyspę z Remøya i przebiega nad Rundasundet w gminie Herøy, w Møre og Romsdal. Most, o długości 428 metrów, został otwarty 5 marca 1982 rokui jest częścią drogi powiatowej nr 18. Dzięki niemu, Runde stała się integralną częścią komunikacyjną tego regionu, co umożliwia łatwiejszy dostęp do wyspy i sprawia, że jest ona coraz bardziej popularnym celem turystycznym.




co jeszcze…
- nocleg na kempingu Goksøyr
- dojazd do wyspy bardzo prosty z każdej strony kraju
- atrakcje – obserwowanie maskonurów
- pogoda na wyspie bywa kapryśna i należy zadbać o ubranie przeciw deszczowe

KRAJ: NORWEGIA
KONTYNENT: EUROPA
WALUTA: KORONA NORWESKA
STOLICA: OSLO
REGION: MØRE OG ROMSDAL
POPULACJA: 5.109.O56
POWIERZCHNIA: 385.1550 KM/ KW WYSPA: RUNDE

